Eldiven Kelimesi Türemiş Mi ?

Berk

New member
Eldiven Kelimesi Türemiş Mi?

Türkçede kelimeler zamanla çeşitli biçim değişikliklerine uğrayarak anlam genişlemeleri, daralmaları veya yeni sözcük türlerine dönüşebilir. Bu süreç, dilin evrimi açısından önemli bir yere sahiptir. “Eldiven” kelimesi de dilimizde uzun yıllardır kullanılan, fakat kökeni ve yapısı üzerine kafa yorulması gereken bir kelimedir. Peki, "eldiven" kelimesi türemiş bir kelime midir? Bu soruya yanıt verirken, dil bilgisi açısından türemiş kelimenin ne olduğunu ve bu kelimenin yapısal özelliklerini incelemek faydalı olacaktır.

Eldiven Kelimesinin Kökeni

"Eldiven" kelimesi, Türkçeye Arapçadan geçmiş bir kelimedir. Arapçadaki "al-kuffān" (الكفّان) kelimesinden türetilmiştir. "Kuffān", "kef" kökünden gelir ve bu kök "el" anlamına gelir. Bu kelime, elin korunması amacıyla giyilen bir giysi olarak, zamanla Türkçeye "eldiven" olarak adapte olmuştur. Dolayısıyla, “eldiven” kelimesi Arapçadan dilimize geçmiş olup, Türkçede türemiş bir kelime değildir. Burada dikkat edilmesi gereken nokta, Arapçadaki kökenin Türkçeye olduğu gibi geçmiş olmasıdır.

Ayrıca, “eldiven” kelimesinin yapısal bir türemeye uğramadığını ve doğrudan bir ödünç kelime olduğunu söyleyebiliriz. Türemiş kelimeler, bir kökten ek alarak yeni bir anlam kazanırken, "eldiven" kelimesi böyle bir yapısal değişime uğramadan doğrudan başka bir dilden alınmıştır.

Türemiş Kelime Nedir?

Türemiş kelime, bir kelimenin köküne ek getirilerek yeni bir kelime oluşturulması sürecidir. Türkçede türemiş kelimeler genellikle bir köke eklerin eklenmesiyle oluşturulur. Bu ekler, kelimenin anlamını değiştirebilir veya kelimenin dilbilgisel işlevini değiştirerek yeni bir sözcük türetir.

Örneğin, "gör" kökünden "görüntü" (isim) ya da "görüş" (isim) gibi türemiş kelimeler oluşturulabilir. Ancak “eldiven” kelimesi, bu tür bir türetilmişlikten ziyade, kök bir kelimeye benzer bir şekilde doğrudan başka bir dilden alınmıştır. Bu durum, "eldiven"in türemiş bir kelime olmadığına işaret eder.

Eldiven Kelimesinin Yapısal İncelemesi

Türkçede bir kelimenin türemiş olup olmadığına karar verirken, kelimenin yapısal analizine de dikkat edilmelidir. "Eldiven" kelimesi, "el" ve "diven" olmak üzere iki parçadan oluşur. Burada, "el" kelimesi Türkçeye ait bir kök olup, "diven" kısmı ise Arapçadan geçmiş olan bir bileşendir. Bu bakımdan, kelimenin Türkçeye uyarlanmış bir biçimi olarak kabul edebiliriz. Ancak bu tür bir bileşme, türemişlikten ziyade ödünçleme olarak kabul edilmelidir.

Eldiven kelimesi, Arapçadan gelen “kuffān” kelimesi ile türetilmemiştir. Türkçeye Arapçadan geçerken, yapısal bir türemeye uğramadan, doğrudan bir ödünç kelime olarak dilimize girmiştir. Bu nedenle “eldiven” kelimesi türemiş bir kelime değildir.

Eldiven Kelimesinin Türemiş Olması Durumunda Ne Anlamda Kullanılırdı?

Eğer “eldiven” kelimesi türemiş bir kelime olsaydı, kökünden türemiş bir anlam kazanması beklenirdi. Örneğin, "el" kökünden türeyen kelimeler çeşitli anlamlar taşıyabilirdi. Ancak "eldiven" kelimesi, temel olarak bir eşya ismi olarak kullanılır ve anlamını "el" kelimesiyle ilişkilendirir. Eğer türemiş bir kelime olsaydı, daha çok fiil ya da isim türevi olabilir ve başka anlamlar taşıyabilirdi.

Örneğin, "el" kökünden türemiş olan “eller” (çoğul) veya “ellerinde” (belirli bir yerde el) gibi örneklerde olduğu gibi. Ancak "eldiven" kelimesinin türemiş olmaması, bu tür anlam genişlemelerini mümkün kılmamaktadır.

Eldiven Kelimesinin Kullanımı ve Türkçedeki Yeri

Türkçede günlük yaşamda sıkça kullanılan “eldiven” kelimesi, hem iklim koşullarına bağlı olarak hem de koruyucu işlevi nedeniyle önemli bir yere sahiptir. Eldiven, elin soğuktan korunması veya iş kazalarına karşı korunması amacıyla giyilen bir giysidir. Bu anlamda, "eldiven" kelimesi pek çok farklı alanda kullanılır ve dilin içinde kalıcı bir şekilde yer etmiştir.

Eldiven kelimesinin tarihsel gelişimi ve Türkçeye girişi, bir yandan dilin başka dillerden kelime alımı sürecini, diğer yandan da günlük yaşamda kullanılan nesnelerin adlandırılma biçimlerini de yansıtır. “Eldiven” kelimesi, Türkçede yıllarca hem günlük dilde hem de edebiyat dilinde kullanılmış ve bugünkü anlamını kazanmıştır.

Sonuç

"Eldiven" kelimesi, dilimize Arapçadan geçmiş bir kelimedir ve türemiş bir kelime değildir. Bu kelime, Türkçede yapısal bir türeme süreci geçirmemiş, doğrudan başka bir dilden alınarak kullanıma girmiştir. Türemiş kelimeler genellikle ek alarak yeni anlamlar kazanırken, “eldiven” kelimesi dilimize ödünç bir kelime olarak girmiştir. Bu nedenle, "eldiven" kelimesinin türemiş olup olmadığına dair soruya verilecek yanıt, kelimenin kökenine ve yapısal özelliklerine bakıldığında, “hayır” olacaktır.